Thiết kế Đường Ô tô Tập Một

Nội dung chính của tài liệu bao gồm:

• Chương 1: Khái niệm chung về đường ô tô
  • Tầm quan trọng của vận tải: Đề cập đến vai trò thiết yếu của vận tải trong nền kinh tế quốc dân, cũng như trong các lĩnh vực chính trị, hành chính, quốc phòng, văn hóa và du lịch.
  • Các hình thức vận tải: Phân tích ưu và nhược điểm của vận tải thủy, vận tải hàng không, vận tải đường sắt và vận tải đường bộ (đặc biệt là đường ô tô).
  • Xe trên đường ô tô: Giới thiệu các loại xe ô tô, xe hai bánh (xe đạp, xe máy) và các loại xe khác được phép lưu thông trên đường, cùng với các quy định về kích thước và trọng tải theo tiêu chuẩn Việt Nam, Pháp và Mỹ.
  • Đường ô tô: Định nghĩa đường ô tô, các yếu tố cơ bản của tuyến đường (bình đồ, mặt cắt dọc, mặt cắt ngang) và các khái niệm liên quan như tuyến đường, đường đỏ, đường đen, mái dốc, lề đường.
  • Mạng lưới đường ô tô và cấp hạng kỹ thuật: Đánh giá mức độ phát triển mạng lưới đường, phân loại đường theo ý nghĩa hành chính, nguồn ngân sách và đặc biệt là phân cấp kỹ thuật đường ô tô (đường cao tốc loại A, B và đường ô tô thường) dựa trên tốc độ tính toán và lưu lượng xe.
• Chương 2: Sự chuyển động của xe trên đường
  • Lực cản của xe trên đường: Phân tích chi tiết các loại lực cản tác dụng lên xe khi chuyển động: lực cản lăn (phụ thuộc vào mặt đường và áp suất lốp), lực cản không khí (phụ thuộc vào hình dạng và tốc độ xe), lực cản leo dốc và lực cản quán tính.
  • Lực kéo của ô tô: Giải thích cách nhiên liệu chuyển hóa thành công năng, mối liên hệ giữa công suất, mômen và lực kéo tại bánh xe chủ động.
  • Nhân tố động lực và biểu đồ nhân tố động lực: Định nghĩa nhân tố động lực và cách sử dụng biểu đồ nhân tố động lực để xác định tốc độ xe chạy đều, điều kiện đường cần thiết để đảm bảo tốc độ cân bằng, khả năng khởi động và chiều dài đoạn gia tốc/giảm tốc.
  • Lực bám của bánh xe với mặt đường: Khái niệm lực bám, tầm quan trọng của nó đối với chuyển động và an toàn, các yếu tố ảnh hưởng đến hệ số bám (tình trạng mặt đường, lốp xe, tốc độ).
  • Sự hãm xe: Công thức tính lực hãm, các yếu tố ảnh hưởng đến chiều dài hãm xe (tốc độ, độ dốc, hệ số bám, hệ số sử dụng phanh) và các công thức tính toán cụ thể.
  • Tầm nhìn xe chạy: Định nghĩa tầm nhìn, tầm quan trọng của nó đối với an toàn giao thông và các sơ đồ tầm nhìn ứng với các tình huống khác nhau (chướng ngại vật, xe ngược chiều, xe vượt). Tài liệu cũng cung cấp các công thức tính toán chiều dài tầm nhìn và các quy định theo tiêu chuẩn Việt Nam và quốc tế.
  • Sự chuyển động của đoàn xe kéo moóc: Phân tích đặc điểm chuyển động của đoàn xe kéo moóc, các lực cản tác dụng và công thức chuyển động, đồng thời nêu rõ các tiêu chuẩn về kích thước đoàn xe.
  • Tính hao tổn nhiên liệu và hao mòn lốp: Đề cập đến các yếu tố ảnh hưởng đến lượng tiêu hao nhiên liệu (điều kiện đường, công suất động cơ, tốc độ) và hao mòn lốp (tốc độ, chất lượng mặt đường, đường cong).
• Chương 3: Thiết kế đường cong nằm
  • Đặc điểm chuyển động của ô tô trong đường cong: Nêu các điều kiện bất lợi khi xe chạy trong đường cong, bao gồm lực ly tâm, yêu cầu bề rộng xe chạy lớn hơn và hạn chế tầm nhìn.
  • Lực ngang và hệ số lực ngang: Định nghĩa lực ngang, hệ số lực ngang và mối liên hệ giữa chúng với tốc độ xe, bán kính đường cong và độ dốc siêu cao.
  • Lựa chọn hệ số lực ngang: Phân tích các điều kiện ổn định chống lật và chống trượt ngang để lựa chọn hệ số lực ngang phù hợp, đảm bảo an toàn cho xe khi đi qua đường cong.

Tóm lại, tài liệu cung cấp kiến thức nền tảng và chuyên sâu về thiết kế đường ô tô, từ các khái niệm chung về vận tải và đường xá đến các phân tích kỹ thuật về sự chuyển động của xe và các yếu tố ảnh hưởng đến an toàn và hiệu quả vận hành.